Guatr, en yaygın görülen tiroid hastalıklarından biridir. Tiroid bezinin şişmesine ve büyümesine verilen isimdir. Tiroid bezi büyüdüğünde çok fazla veya çok az miktarda hormon üretilebilmektedir. Bununla birlikte büyümüş bir tiroid, iyi çalışmaya devam edebilmekte ve yeterli oranda hormon üretebilmektedir.
İçindekiler
Guatr genelde ciddi sağlık sorunlarına neden olan bir durum değildir. Fakat bazı durumlarda tıbbi müdahale gerektirebilmektedir. Çünkü altta ciddi bir hastalık yatabilmektedir.
Guatrın en sık rastlanılan sebebi tiroid hormonlarının olması gerekenden az veya çok olması olarak gözlemlenmektedir. Normal dışında bir çalışma gerçekleşmektedir. Normalden daha az çalışıyor ve hormon üretiyor ise hipotiroidi denmektedir. Fazla çalışıyor ise hipertiroidi ismi verilmektedir.
Guatr Nedir?
Guatr Nedir? Boynun ön alt bölümünde, nefes borusunun etrafında bulunan tiroit bezinin büyümesine verilen isimdir. İyot eksikliği bulunan bireylerde daha sık rastlanılan bir durumdur. Kadınlarda erkeklere oranla daha fazla oluşum göstermektedir. Tiroid bezi nodüllü veya nodülsüz bir şekilde büyüme göstermektedir. Nodüllerin takibi gerçekleştirilmekte ve kötü huylu ile cerrahi yöntemler ile alınmaktadır. İyot tedavisi de bu durum için gerçekleştirilen bir yöntemdir.
Eğer normal çalışma gösteriyor ise büyümesi baskı yapmadığı sorun oluşturmamaktadır. Fakat tiroid hormonlarının fazla salgılandığı hipertiroidi durumuna yol açar ise iyot tedavisi veya cerrahi yöntemlere başvurulmaktadır. Bu duruma zehirli guatr ismi de verilmektedir. Ağrı yapmayan bir durumdur fakat öksürüğe, yutma ve nefes güçlüğüne neden olabilmektedir.
Guatr Belirtileri
Guatr belirtileri bazı hastalarda görülmekte iken bazılarında ortaya çıkmamaktadır. Hastaların bazılarında yutma güçlüğü, öksürük, nefes darlığı ve ağrılara neden olabilmektedir. Guatrda tiroid bezinin az ya da çok hormon salgılamasına bağlı belirtiler de görülmektedir. Eğer yetersiz hormon salgılanır ise kilo alma, uyku hali, uyuşukluk, kuru ve kaba cilt, saç dökülmesi gibi durumlar görülebilmektedir. Normalden fazla hormon salgılanıyor ise ishal, çarpıntı, baş ağrısı, titreme, sinirlilik ve bulantı gibi belirtiler ortaya çıkabilmektedir.
Hemen her yaştan insanda ortaya çıkabilmektedir. Fakat orta yaş üstü kadınlarda daha sık oluşum göstermektedir. Radyasyon, gebelik, menopoz ve sigara bu duruma sıkça neden olmaktadır.
Guatr Riskini Arttıran Faktörler Nelerdir?
Guatr Riskini Arttıran Faktörler Nelerdir? Herkeste ve her yaştan bireyde ortaya çıkabilen bir hastalıktır. Fakat kadınlarda daha sık görüldüğü bilinmektedir. Bunun yanı sıra orta yaş bireylerde de daha sık oluşum göstermektedir. Bazı bireylerde doğuştan meydana gelebilmekte ya da sonradan oluşum gösterebilmektedir. Genel anlamda risk faktörleri arasında şunlar yer almaktadır:
- Kadın olmak
- İleri yaş
- Diyabet
- Gebe olmak
- Yakın zamanda doğum yapmış olmak
- Menopoza girmek
- Ailede guatr öyküsü bulunması
- Radyasyona maruz kalmak
- Lityum kullanmak
- İyot bakımından düşük bir diyet yapmak
- Bazı ilaçların kullanımı
Bu durumlar guatr oluşumuna neden olabilmektedir. Özellikle ailesinde bulunan bireylerin düzenli kontrollerini gerçekleştirmesi gerekmektedir.
Guatr Teşhisi Nasıl Konur?
Guatr Teşhisi Nasıl Konur? Boyunda yer alan şişliğin elle muayene edilmesi sonucunda teşhis edilebilmektedir. Ayrıca bazı testler yapılmakta ve bu testlerin sonucu ile durum netleştirilmektedir. Kan testi, tiroid sintigrafisi, ultrason ve biyopsi yapılarak durum teşhis edilebilmektedir. Biyopsi genelde kanserden şüphelenildiğinde uygulanan bir yöntemdir. Testlerin sonucunda hastanın durumu netleştirilmekte ve buna uygun bir tedavi yöntemine başvurulmaktadır.
Tedavi yöntemlerinde ilaç tedavisine, radyoaktif iyot yöntemine ve cerrahi yöntemlere başvurulabilmektedir. Hastaya hangi tedavinin uygulanacağı tamamen hastanın durumunun detaylarına bağlı olarak tercih edilmektedir. Böylelikle hastanın bazı hayat kalitesini düşüren belirtileri yaşaması engellenmektedir. Ayrıca bu durumun takip edilmesi ve kötü huylu olup olmadığının takip edilmesi gerekmektedir.
İlgili içerik: Paratiroid Adenomu Nedir?
Guatr hastalığı tehlikeli midir?
Guatr hastalığı tanısı konulduktan sonra tedavi yöntemlerine başlanmalıdır. Guatr, kansere dönüştüğü ve tedavisi geciktirildiği zaman tehlikeli bir hal alabilir.
Zehirli guatr nedir?
Zehirli guatr, tiroid hormonunun aşırı salgılanması durumunda görülür. Tiroid bezleri büyüyerek guatr oluşumuna neden olur.
Guatr hastalığında iyot eksikliği nedir?
Guatr, iyot eksikliğine bağlı oluşabilen bir hastalıktır. İyot, tiroid hormonu üretimi için gereklidir ve tiroid hormonu fazlalığı, azlığı guatr oluşumuna neden olur.
Guatr tedavisi nasıl olur?
Guatr tedavisi; ilaç kullanımı, hormon tedavisi, radyoaktif iyot tedavisi ve ileri düzeyde cerrahi yöntemler ile tedavi edilir.
Guatr nasıl anlaşılır?
Guatr hastalığının en belirgin özelliği boyun bölgesinde şişlik ve yutmada güçlük çekilmesidir. Bu belirtiler görüldüğü zaman bir doktora başvurulmalıdır.